100 Jaar Gottlieb Tuzar,

lokale held in Bergrennen

Als ik op www.meinemarke.at, overzicht van Oostenrijkse persoonlijke zegels, de zegel ter gelegenheid van de 100e geboortedag van Gottlieb Tuzar tegenkom besluit ik te proberen de zegel te bemachtigen. Gelukkig staat er een e-mail adres bij.
Tijdens het contact met de familie kom ik er al snel achter dat er een heel verhaal achter de uitgifte van de zegel zit. Reden voor de aanmaak is de viering van de 100e geboortedag, met een bijeenkomst met familie en vrienden. Het onderwerp van de uitgifte, Gottlieb Tuzar, is dan helaas al enkele jaren overleden.
Gottlieb Tuzar is geboren in Dietersdorf, een klein plaatsje net onder Hollabrun, ten noorden van de hoofdstad Wenen. Daar bezoekt hij de lagere school en volgt hij een opleiding tot metaalbewerker. Hij wordt slotenmaker en krijgt een betrekking bij metaalbedrijf Hampel. Van zijn spaargeld koopt Gottlieb een AJS 350cc sportmotor en gaat zijn geluk beproeven in de motorraces in zijn geboorteprovincie Neder-Oostenrijk.

Gottlieb Tuzar voor de woning in Dietersdorf

Uit noodzaak wordt Gottlieb Tuzar door zijn werkgever uitgeleend aan het Aartsbisschoppelijk klein seminarie in Hollabrun. Hij wordt hier huistechnicus en zijn grootste verdienste is het introduceren van nieuwe technieken. Eerst haalt hij die weg bij het hoofdkwartier van de Russische bezettingsmacht die hier na de oorlog is gevestigd. Later van beurzen in de hoofdstad Wenen.

Gottlieb Tuzar op zijn motorfiets

Gottlieb Tuzar's passie voor sport, spel en muziek is niet alleen een inspiratie voor zijn leerlingen maar ook voor zijn vier 4 kinderen. Na zijn pensionering vindt hij in het filmen een nieuwe hobby. Niet zelden gecombineerd met zijn liefde voor muziek. Na een val rond de eeuwwisseling wordt de mobiliteit minder. Op de gezegende leeftijd van 95 overlijdt hij in 2003.

Gottlieb Tuzar met enkele van de niet door Russische soldaten meegenomen prijzen uit zijn raceperiode

Al vanaf het prille begin zijn er wedstrijden met motorfietsen. Zijn het in de beginperiode vooral afstandswedstrijden om de betrouwbaarheid van de motorfiets aan te tonen, al snel komt de nadruk te liggen op wedstrijden waar betwist wordt wie de snelste is. Voor enthousiastelingen die niet over een grote portemonnee beschikken is het erg prettig dat er wedstrijden in de omgeving georganiseerd worden. Wedstrijden op circuits in de bergen met hoogteverschillen. De wedstrijden ('rennen' in het Duits) worden bekend onder de naam Bergrennen.

We kennen gesloten circuits, waarbij meerdere rijders tegelijk in de baan zijn, elkaar inhalen en waarbij uiteindelijk degene die als eerste over de finish komt, de winnaar is.

Daarnaast zijn er 'circuits' die uitgezet worden op een afgesloten deel van een, bij voorkeur bochtige, openbare weg. Omdat de finish hoger ligt dan de start wordt in Engelstalige landen gesproken van 'hillclimb' of 'speed- hillclimb'. In Europa vaak met wegmotoren op 'geasfalteerde' wegen. In andere delen van de wereld met crossmotoren op natuurlijke berghellingen.

Terug naar de bergrennen waaraan ook Gottlieb Tuzar heeft deelgenomen. Gevaarlijke bochten worden gemarkeerd, er zijn baanposten langs het circuit die het verloop van de race volgen en de communicatie verloopt via een veldtelefoon, die in de dagen voorafgaande aan de wedstrijd aangelegd wordt.
De 'Thernerbergrennen' worden in 1936 georganiseerd in Hollabrun en met zijn 350cc AJS uit 1923/1924 komt ook Gottlieb Tuzar aan de start.

Vanuit het rennerskwartier komen de rijders een voor een naar de startplaats en wordt de motorfiets voor een wig, om terugrollen te voorkomen, klaargezet. Na het startschot probeert de coureur zo snel mogelijk de finish te bereiken. Na de finish is er vaak een uitloopstrook en verzamelen de rijders zich. Nadat de laatste rijder gefinisht is gaan alle deelnemers in colonne terug naar het rennerskwartier om zich gereed te maken voor de tweede run.

Uit bijgevoegde tabellen blijkt dat startnummer 41, Gottlieb Tuzar, met zijn inmiddels 13 jaar oude AJS tweede is geworden tijdens deze wedstrijd.

Een andere Bergrennen wedstrijd is de 'Schlossparkrennen' in het park bij slot Schönborn, bij Hollabrun. De wedstrijd wordt georganiseerd door de Oostenrijkse Touring Club Hollabrun. Hoewel het een gesloten circuit is, is het door de opzet van het parcours niet mogelijk dat er meerdere rijders tegelijk in de baan zijn. De coureur die het traject in de snelste tijd aflegt is dus winnaar. Vanuit het rennerskwartier gaat de rijder naar de start (1). Na het startschot wordt het parcours afgelegd via de punten 2, 3, 4, 5, terug naar 3, 4, 5, 6, 7, een volgende ronde via 2, 3, 4, 5, 6, 7 en dan via 2 naar de finish. Als de rijder over de finish is, verlaat hij via 3, 4 en Ausfahrt de baan waarna een volgende deelnemer zich meldt bij de start.

De wedstrijden worden georganiseerd van 1929 tot en met 1931. Uit de startlijst blijkt dat Gottlieb Tuzar op 8 september 1930 onder startnummer 9 aan de wedstrijd heeft deelgenomen. Nadat de wedstrijd in 1933 wordt afgelast, is de wedstrijd niet meer op de kalender verschenen.

Een Bergwedstrijd die bij ons motorfilatelisten erg bekend is, is de 1e Wiener Hohenstrassenrennen. Van deze wedstrijd, georganiseerd op 18 oktober 1936, is een Postwaardestuk gemaakt. Omdat er geen deelnemerslijsten of uitslagen bekend zijn is het niet zeker of Gottlieb Tuzar aan de wedstrijd heeft meegedaan. Het parcours werd uitgezet op de Hohenstrasse, een bochtige weg even ten noorden van Wenen.

Terug naar het feest van de familie Tuzar. Onderdeel van de samenkomst is een rondrit langs het huis in Dietersdorf en enkele oude circuits in de omgeving van Hollabrun. Zoon Rudi heeft voor een extra verrassing gezorgd. De familie Ehringer brengt een AJS 350, bouwjaar 1922-1924 mee. Een nagenoeg gelijke machine als die waarmee Gottlieb Tuzar in zijn jonge jaren zijn wedstrijden reed.

AJS 350 1928 op postzegel Maaslandpost

Peter Ehringen had een week de tijd om de in prachtige staat verkerende machine te preparen. Nadat de motorfiets is uitgeladen en van alle kanten bewonderd doet Peter het blauwe kenteken over zijn authentieke motorpak en na enkele meters duwen slaat de motor aan. Om niet meer te stoppen voordat de 40 km lange rondrit beëindigd is. De rest van de familie volgt Peter op hun eigen motorfiets.

Peter Ehringen op de AJS racer


De familie Tuzar volgt op hun eigen motoren

Als gezegd leidt de rondrit de familie langs enkele bekende circuits. Een stop wordt gemaakt in de bocht die afgebeeld staat op de persoonlijke postzegel. Enkele familieleden laten de originele foto en een afbeelding van het parcours zien. De rit wordt vervolgd naar Schloss Schönborn. Ook hier een korte stop om de locatie te bekijken en een foto te maken.

De familie Tuzar in de "postzegelbocht"

Na de rit verzamelen alle genodigden zich voor een Grill in het Hof van het Aartsbischoppelijk klein seminarie. Al snel voeren gesprekken over motorrijden, in Duits heel fraai ‘Geschicklichkeitsfahren und Benzingespräche’ genoemd, de boventoon. Ook worden er dia's en films vertoond. Na afloop van de geslaagde bijeenkomst ter ere van de 100e geboortedag van Gottlieb Tuzar krijgt iedereen een oorkonde met persoonlijke zegel mee als herinnering aan deze bijzondere dag.

Een bedankje gaat uit naar de familie Tuzar die informatie en foto's ter beschikking heeft gesteld die het mogelijk hebben gemaakt om dit verhaal achter de zegel op papier te zetten.

(Persoonlijke zegels van Oostenrijk kunnen worden besteld met een minimum oplage van 100 zegels, 5 vellen van 20 zegels. De vellen worden geleverd met een Banderol van de Oostenrijkse Staatsdrukkerij.)

Naar boven   -   Terug naar vorige pagina   -   Home