De motor en zijn kentekenbewijs

De eerste motorfietsen

Het is in de geschiedenis niet meer na te gaan wie ooit de eerste motorrijder in Nederland geweest is.
Bij naspeuringen is gebleken dat de EINSPUR van GOTTLIEB DAIMLER uit 1885 algemeen erkend wordt als de eerste motorfiets.

In het A.N.W.B. blad "De Kampioen" uit het jaar 1895 stond al een advertentie van Canoy & Russel te Venlo waarin vermeld stond dat men Hoofdagent was voor Nederland en Koloniën voor "Hildebrand & Wolfmuller's Tweewielige-Motor-Rijwiel".
Men moest een dag van te voren een afspraak maken om voor een proefrit in aanmerking te komen. Men kan er dus vanuit gaan dat er omstreeks die tijd al motor gereden werd in Nederland.

De eerste registratie

In de loop van het jaar 1898 werd het verplicht om voor het berijden van motorvoertuigen op 's Rijks wegen een vergunning aan te vragen bij de overheid en als bewijs daarvan werd, voor het eerst op 26 april 1898, een landelijk volgnummer toegekend.
Men begon uiteraard met nummer 1 en dat de verkoop van motoren niet erg hard ging bleek wel uit het feit dat er eind 1898 in totaal maar 40 vergunningen waren uitgegeven.
Het was in die tijd gebruikelijk dat een uitgegeven vergunning bleef bij de houder hiervan ook bij aanschaf van een nieuwe of andere motor. Men bleef dus rijden met een eigen nummer. Heel zelden werden de volgnummers gelijktijdig verkocht met het motorvoertuig.
Ingenomen c.q. ingetrokken vergunningen, dus met een laag nummer, werden weer opnieuw uitgegeven. Het hoogst uitgegeven nummer was 2065 en werd uitgegeven op 30 december 1905.

Een POPE 1000 cc met een kenteken uit Gelderland

Motor en rijwielwet

In 1905 was er een nieuwe Motor- en Rijwielwet tot stand gekomen, waarin bepaald werd dat de vergunning voortaan gesplitst zou worden in een nummerbewijs voor de eigenaar van het voertuig en een rijbewijs voor de bestuurder. Het nummerbewijs diende slechts voor registratie van de eigenaar en bevatte geen gegevens betreffende het voertuig.

Vanaf 1 januari 1906 werd het nieuwe systeem toegepast. Elke provincie kreeg zijn eigen letter.
De provincieletters waren:

A = Groningen
B = Friesland
D = Drenthe
E = Overijssel
G = Noord Holland
H = Zuid Holland
K = Zeeland
L = Utrecht
M = Gelderland
N = Noord Brabant
P = Limburg
R = Departement

De witte tekens op een donkerblauwe achtergrond dienden zowel op de voor- als achterzijde van het voertuig te worden aangebracht.

Een Nederlandse EYSINK uit 1906 met Fries kenteken. Deze 1 3/4 pk motor was het eerste model van de Amersfoortse fabriek welke was voorzien van voorvering en magneetontsteking.

Een R nummer werd door het Departement afgegeven ondermeer aan personen die hun domicilie in het buitenland hadden.
Voor de provincies Noord- en Zuid Holland was men al snel door de nummers heen, zodat men na de uitgifte van het nummer 99999 vervolgde met GZ c.q. HZ en na verloop van enige tijd vervolgde met GX c.q. HX.
In 1951 maakte men een begin met het uitgeven van de "huidige" landelijke kentekens bestaande uit twee letters met daarachter twee getallen van twee cijfers.
Op het kentekenbewijs werden nu ook de gegevens van het voertuig opgenomen en dit document bleef voor altijd bij het voertuig behoren.
Voor de motorfietsen begon men met NE-00-01. Niet alle letters werden gebruikt.

Een overzicht tot 1966:

Na een overgangsperiode van enkele jaren werden alle nog in gebruik zijnde provinciale nummers vervangen door kentekens uit de nieuwe serie. Op 1 maart 1956 was het geheel afgelopen met de provinciale nummers.
Kort daarna ging met het kentekenbewijs splitsen in een DEEL-1 (met voertuiggegevens) en een DEEL-2 (met eigenaarsgegevens).

Indien men heden ten dage een oude motorfiets ter keuring aanbied voor een nieuw kentekenbewijs bestaat de mogelijkheid om een ZM nummer te krijgen. Hiervoor zijn toendertijd enige nummers gereserveerd.
Een bijzondere groep zijn de kentekens beginnende met de letters ZZ. Deze zijn voor de zogenaamde "Kategorie Bijzondere Voertuigen". Dit zijn voertuigen die niet voldoen aan de eisen die op het moment van de kentekenaanvraag gelden.
Dit is ook het geval met historische voertuigen. Men kan hiervoor een kenteken krijgen met hantering van minder strenge keuringseisen. Het ZZ-kenteken heeft wel enige beperkingen en verplichtingen.
Als Historisch voertuig wordt aangemerkt een voertuig dat tenminste 25 jaar oud is en nog in de oorspronkelijke staat verkeert.

Een bijzondere Amerikaanse motorfiets.
Het is de NER-A-CAR, een 211 cc tweetakt met naaf besturing met Drents kenteken.

Naar boven   -   Terug naar vorige pagina   -   Home