St. Helena: De eerste lokale post 1965

Hé… Is dat niet het eiland waar Napoleon naar verbannen werd? Dat is juist. Na zijn ontsnapping van Elba en zijn nederlaag bij Waterloo werd hij verbannen naar St. Helena. Een eiland in de Atlantische Oceaan tussen Afrika en Zuid-Amerika, ver weg van de bewoonde wereld, waar bijna geen vervoer naartoe was.
De post die af en toe naar het eiland gestuurd werd, werd door de schepelingen onder een steen gelegd en opgehaald door lokale bewoners.

Tot halverwege de 20e eeuw was er maar één postkantoor, in de hoofdstad Jamestown. Maar dat veranderde in 1965.

Vóór dat jaar was er geen lokaal postverkeer op het eiland. Er was als gezegd één postkantoor in Jamestown. Inwoners uit andere delen van het eiland moesten hun post daar ophalen en versturen. Dat veranderde in 1965 met de opzet van een lokale postdienst, met bezorging naar en ophalen van post bij hulppostkantoren verspreid over het land. Details van deze dienst werden bekendgemaakt in onderstaande Notice, gepubliceerd in de Government Gezette. Voordat de dienst daadwerkelijk startte, werden de voorgestelde hulppostkantoornamen Church Ground Point en Red Hill veranderd in St. Pauls 1 en 2. Hier een vertaling van de notice, schuingedrukte tekst is toegevoegd commentaar:

 

No. 219     Notice

Op 4 januari 1965 wordt gestart met een lokale postdienst. De dienst is opgezet om post te verzamelen in de postbussen, die al geïnstalleerd zijn, op centrale punten in het land, voor vervoer van post tussen Jamestown en de hulppostkantoren in het landelijk gebied en vice versa en tussen de hulppostkantoren onderling. Ze zal vijf dagen per week in bedrijf zijn - van maandag tot en met vrijdag, behalve wanneer er op één van deze dagen een schip arriveert dat post brengt.

Tarieven:
-   Brieven, kaarten en pakketten niet zwaarder dan 3 ozs (± 90 gr.)
-   Pakketten van 3 ons tot en met  5 lbs (± 2270 gr.)
 
 
1d.
6d.

Hulppostkantoren:
- Longwood
- Levelwood
- Sandy Bay
- Blue Hill
- Church Ground Point       (St. Pauls 1)
- Red Hill                          (St. Pauls 2)
- New Ground
- Half Tree Hollow              (H.T. Hollow)
 
Mr.  L.I.D. Williams's Store
Mr.  G.W. Scipio's Store
Mrs. E.R. Grahams's Store
Mrs. G.E. Steven's Store
Mrs. L. Francis's Store
Mr.  P.C.  Stroud's Store
Mr.  C.H. Yon's Store
Mr.  R.W. Georges Store

De postbode haalt de post op in het postkantoor in Jamestown, en brengt deze op zijn motorscooter naar de hulppostkantoren.

Hierna volgen nog artikelen betreffende de verwerking van de post.

Laatste alinea betreft de First Day Covers die uitgegeven worden ter herinnering aan de start van de lokale postdienst.

O.N. Duncan, Postmeester
De Postdienst, St. Helena,
9 september 1964.

 

De verschillende hulppostkantoren verspreid over het land:

De eerste acht hulppostkantoren zijn winkels waarin postzegels worden verkocht, maar waar geen verdere postale activiteiten plaatsvinden. Na de start van de lokale postdienst kan hier post worden ingeleverd en opgehaald.
Elk hulppostkantoor krijgt een eigen stempel. In het ronde stempel zien we in het bovenste deel ST. HELENA en in het onderste deel de naam van het hulppostkantoor, bijvoorbeeld ST. PAULS 1.

Voor ons als motorfilatelisten is het belangrijk dat in de 'Notitie' die verstuurd is op 9 september 1964 aangegeven is dat de verbinding tussen het postkantoor en de hulppostkantoren wordt onderhouden met gebruik van motorscooters. Hoewel we er vanuit mogen gaan dat veel van de post na 4 januari per motorscooter is vervoerd hoeft dit niet altijd het geval te zijn. Alleen de zegels koppelen aan het gebruik van motorscooters is dan niet terecht. Dit in tegenstelling tot alle FDC's uitgegeven ter herinnering aan de start van de lokale postdienst en gefrankeerd met de overdrukte postzegels, die wel allemaal per motorscooter zijn vervoerd.

Alle FDC's die verwijzen naar de start van de lokale postdienst zijn voorzien van een zwart/rode opdruk. De woorden Local Mail, First Day Cover en de afbeelding van de 1d zegel zijn in rood.
Elke FDC krijgt een gelegenheidsstempel met de afbeelding van de postbeambte op zijn scooter.

Ze zijn voorzien van 4 zegels met overdruk: "FIRST LOCAL POST  4th JANUARY  1965". In de overdruk komen verschillende fouten voor:

De postzegels van alle FDC's ingeleverd bij een van de acht hulppostkantoren voor 10 uur 's morgens werden ontwaard met het hulppostkantoor stempel met in het midden van het stempel de datum (4 JAN 1965).

Enkele afbeeldingen van de FDC's:

LEVELWOOD

SANDY BAY

BLUE HILL

ST. PAULS 1

Maar ook wat discutabele (of onofficiële) FDC's:

H.T. HOLLOW
Niet de officiële FDC cover, geen stempel met scooterrijder en de 1d zegel is zonder de opdruk.

NEW GROUND
Niet de officiële FDC cover, wel stempel met scooterrijder.

 

Nico Helling

 

Naar boven   -   Terug naar vorige pagina   -   Home