Onze hobby

Filatelie is een dankbare hobby. Totdat men overweegt om de verzameling te verkopen. Dan rijst ineens de vraag wat er met die boeken vol bijzondere zegels moet gebeuren.

Er zijn mensen die zeggen dat ze van de postzegelverzameling een tweede huis kunnen kopen. Maar de realiteit is meestal anders.
Het zal voor de meeste verzamelaars niet meevallen om hun verzameling met winst te verkopen. Zeker in een teruglopende markt, dus als veel verzamelaars stoppen met het verzamelen van een bepaald land of thema, kan bij verkoop niet zo gemakkelijk de prijs worden verkregen die de verzamelaar bij aankoop heeft betaald.
Postzegels sparen om te "beleggen" is iets wat alleen specialisten kunnen (en zelfs zij vergissen zich meer dan eens…).

Misverstanden
Misverstanden ontstaan vaak als iemand jarenlang en heel minutieus achter elke postzegel in een album heeft opgeschreven wat de cataloguswaarde is van die zegel en dan alles bij elkaar optelt. De reële waarde van een postzegel is slechts een fractie van de cataloguswaarde!

Vraag en aanbod
Het is heel moeilijk om de waarde van een verzameling vast te stellen. De waarde wordt voornamelijk bepaald door vraag en aanbod. Elke postzegel heeft zijn eigen waarde.

De waarde is afhankelijk van:

  • Conditie of kwaliteit van de zegel
  • Zeldzaamheid
  • Bijzondere marktomstandigheden
  • Postfris of gestempeld
  • Al dan niet voorzien van speciaal stempel
  • Et cetera.

Wat is nu de waarde van een postzegel?
Er zijn diverse waarden die gehanteerd kunnen worden. Allereerst is er de gebruikswaarde, ook wel bekend als frankeerwaarde, plakwaarde of nominale waarde.
De gebruikswaarde is de waarde die de postzegel vertegenwoordigt (die dus op de zegel vermeld staat). Soms staat er ook een toeslag vermeld naast de frankeerwaarde (speciale uitgiften dus). Deze toeslag maakt geen deel uit van de frankeerwaarde, maar telt wel mee in de verkoopprijs.

De verzamelwaarde is de waarde die een zegel of serie voor de filatelist heeft als verzamelobject. Deze waarde kan heel verschillend zijn en is vaak afhankelijk van de verzamelaar en zijn financiële middelen.
Ten derde is er de cataloguswaarde. Dit is in principe een relatieve waarde. Zeg maar een adviesprijs. De cataloguswaarde wordt in grote mate bepaald door de postzegelhandel. Daardoor zijn de catalogusprijzen vaak aan de hoge kant. De handel heeft er geen behoefte aan om zegels laag te prijzen. Mede omdat niet alleen de handel maar ook de verzamelaars de catalogusprijs als richtwaarde hanteren. Hoe hoger de catalogusprijs, des te meer levert dit de handelaren op bij verkoop van de zegel(s).
De marktwaarde van de zegel(s) is in de meeste gevallen een stuk lager dan de cataloguswaarde. Dit wordt veelal veroorzaakt door de werking van vraag en aanbod. Weinig aanbod drijft de prijs op, veel aanbod verlaagt hem.
Voorbeelden van zegels met een grote oplage zijn langlopende series (onder andere met de beeltenis van koningen en presidenten). Ook het uitgifteprogramma van posterijen heeft veel invloed op de marktwaarde van postzegels. Denk maar aan de zegelspuwers als Niger, Centraal Afrikaanse Republiek, Tsjaad en dergelijke.

Andere verzamelobjecten
Naast postzegels worden er ook allerlei kunstmatige verzamelobjecten gecreëerd die bij aanschaf vrij veel geld hebben gekost, maar bij verkoop veel minder waard zijn. Denk daarbij aan (onofficiële) FDC's, Maximumkaarten, Presentation Packs, Postzegelmapjes, et cetera. Vaak worden deze ook nog gefrankeerd met complete dure series die de plakwaarde van brieven ver te boven gaan.

Wat kunnen we uit het bovenstaande verhaal opmaken?
Mocht je toch wat willen verkopen, dan is de prijs afhankelijk van veel factoren. Dat geldt niet alleen voor Nederlandse zegels, maar ook voor buitenlandse. Ook bij de poststukken, briefkaarten, telegrammen en dergelijke is het niet anders.

Thematische filatelie
(Thema)filatelie is vooral een interessante hobby. Als je geld wilt verdienen kun je het beste aandelen van grote maatschappijen kopen op de beurs. En ja een hobby mag geld kosten. Je rijk rekenen is dus niet aan de orde. Bijkomend geluk is het feit dat er in ons thema nauwelijks dure zegels zitten. Zelfs het handjevol "topstukken" is nog betaalbaar en met wat geduld voor een redelijke prijs op te kop te tikken.

De echte waarde
Als slotconclusie is er dus geen tweede huis te koop van de opbrengst van onze verzameling. Jammer toch? Maar als ik terug kijk over al de jaren in de motorfilatelie, dan reken ik mij zeker rijk. Niet alleen heb ik vele uren (onbetaalbaar) plezier gehad met mijn verzameling, kennis vergaard over motoren en rijders, maar ook heel veel fijne beurzen en MFN bijenkomsten bijgewoond. Hier hangt geen prijskaartje aan, want geluk is niet te koop.

Ik hoop dan ook nog veel jaren te kunnen genieten van onze hobby: Motorfilatelie.

 

Hans Baartman

 

Naar boven   -   Terug naar vorige pagina   -   Home