100 jaar Manx Grand Prix

In nieuwsbrief 144 werd melding gemaakt van de uitgifte van het eiland Man op 23 mei 2023, ter gelegenheid van 100 jaar Manx Grand Prix. De uitgifte bestaat uit 8 zegels met afbeeldingen van coureurs die in de periode 1923-2023 hebben deelgenomen aan de Manx Grand Prix (MGP). Maar deze coureurs zijn niet zo maar gekozen, ze staan er allemaal op omdat ze een fase of ontwikkeling in de historie van de Manx Grand Prix illustreren.

De MGP moet niet verward worden met de vanaf 1907 gehouden TT op Man, want dat is een compleet ander evenement. Wel worden beiden gereden op hetzelfde circuit, de Mountain Course met een lengte van 60.7 km, volledig bestaande uit openbare straten en wegen.

Waar de Manx TT een race voor ervaren professionals is, werd de Manx GP in 1923 voor het eerst georganiseerd als race voor amateurs en beginners op motoren tot 500cc. De toenmalige naam was "Manx Amateur Road Race Championship" (MARRC). Die naam bleef tot 1930, toen hij werd veranderd in "Manx Grand Prix", en er meerdere raceklassen werden geïntroduceerd.

De eerste Manx GP in 1923 werd gewonnen door Len Randles met zijn 500cc zijklepper Sunbeam. Hij werd daarmee de eerste winnaar van de Crookall Trophy, de wisseltrofee voor de winnaar van de (Senior) Manx GP.
Leuk detail: zijn Sunbeam had leren gereedschapskistjes aan boord, want de betrouwbaarheid van de machine was niet erg hoog. In 1924 won hij opnieuw, met een gemiddelde rondesnelheid van 100 km/u.

In de jaren dertig overheersten motoren van Britse fabrikanten de MGP, en namen de gemiddelde rondesnelheden aanzienlijk toe.
Op de zegel zien we Albert Moule op zijn eerste Norton, het merk waarmee hij van 1937 tot en met 1967 aan vele Manx GP's en TT's deelnam en dat in de 30-er en 40‑er jaren de motorracerij domineerde.

Terwijl het gebruik van stroomlijnkuipen op racemotoren in 1959 al ingeburgerd was, was dit pas in 1962 bij de Manx GP toegestaan.
Op de zegel zien we Ron Langston op weg naar de tweede plaats in de Junior MGP van 1959 daarom nog op een Norton Manx zonder stroomlijn, waardoor de klassieke lijnen van de motor goed te zien zijn.

Chas Mortimer vliegt hier in 1968 over Ballaugh Bridge op zijn 250cc Italiaanse Aermacchi viertakt. Dit was een van de laatste deelnames met een viertakt machine, want eind jaren zestig kregen alle klassen te maken met toenemende concurrentie van Japanse tweecilinder tweetaktmachines. Dit was een grote verandering in het MGP-racen, waar voorheen viertaktmotoren regeerden.

John Knowles was van 1971 tot 1982 een vaste MGP-deelnemer. Deze afbeelding uit 1976 laat zien dat hij zich met zijn Yamaha TZ350E had aangesloten bij de tweetakthordes die de Manx GP in de jaren zeventig overspoelden.
Het racen met tweetaktmotoren bracht heel andere beelden, geluiden en geuren met zich mee, en ook hogere snelheden. In 1979 stond het ronderecord voor de Senior MGP (voor motoren tot 500cc) op naam van Clive Watts op Suzuki, met een gemiddelde snelheid van 170.27 km/u. Hij won de Senior met een nauwelijks lagere gemiddelde racesnelheid van 169.41 km/u.
Opmerkelijk genoeg won dezelfde Clive Watts de Junior MGP (voor motoren tot 350cc), ook op Suzuki, met een nog hogere gemiddelde snelheid van 171.52 km/u!

In 1983 introduceerden de organisatoren het racen met klassieke motorfietsen in de Manx GP. Rijders als Bob Heath en Bill Swallow behaalden meerdere overwinningen, terwijl de Amerikaan Dave Roper verschillende races leidde maar genoegen moest nemen met een tweede plaats. Hier verlaat hij in 1990 Creg-ny-Baa op een AJS 7R, beter bekend als "Boy Racer", een van de succesvolste productie racemotoren.

Carolynn Sells werd de eerste vrouw die een MGP won toen ze in 2009 naar de overwinning reed in de Ultra-Lightweight-race op een 400cc Yamaha FZR. Het was een historisch moment in de eilandraces. Later breidde ze haar rol bij de Manx GP uit en werd ze een vrijwillige ambassadeur voor de races, vervolgens Rider Liaison-officier en bestuurslid.

De MGP van vandaag loopt over 4 ronden, waarbij na 2 ronden de motor wordt bijgetankt. Hier wordt Nathan Harrison na zijn stop weer op weg gestuurd in de MGP van 2019, waar hij een dubbele raceoverwinning behaalde in zowel de Junior als Senior klasse, met gemiddelde rondesnelheden van meer dan 200 km/u.

Paul Essens

Naar boven   -   Terug naar vorige pagina   -   Home