Expresdienst tussen Guatemala-Stad en Coban

Tijdens speurtochten naar aanvullingen voor mijn verzameling zie ik veel, heel veel, zegels, brieven, postwaardestukken etcetera. Soms zitten daar dingen tussen waarvan je je afvraagt hoe zit dat. Een zo'n zegel is ons buitenbeentje van Guatemala, de geel oranje 4 ct zegel met opdruk "EXPRESO".

Hoewel op deze zegel geen motorfiets staat en er ook, in de tekst, geen verwijzing naar ons onderwerp is, hoort hij wel degelijk in de verzameling motorfiets thuis.

President Jorge Ubico gaf de Directeur-Generaal van de Post, Eduardo Perez, opdracht om een expresdienst op te zetten tussen Guatemala Stad en Coban.
Al voor Wereld Oorlog 2 bestelde Guatemala bij Joh. Enschede en Zonen nieuwe zegels voor deze dienst. Helaas werd de levering door het uitbreken van de oorlog vertraagd. Toen de zegels uiteindelijk in 1948 geleverd werden was de speciale expresdienst tussen Guatemala Stad en Coban al weer opgeheven. De zegels belandden op de plank. Wel laat de zegel de voor de expresdienst gebruikte Harley-Davidson zien.

Meest waarschijnlijk is dat de 1937 Model 74 Package Truck. Op het zijspan staat: "Communicaciones Postales - Expreso".

Na de opdracht van president Ubico, per decreet op 20 juni 1940, werd de expresdienst opgezet. Het tarief werd vastgesteld op 4 cent.
Hier enkele impressies van de route:

Omdat de bestelde expreszegels niet geleverd konden worden, besloot men om de zegel uit de serie Nationale Symbolen met afbeelding van Miguel Garcia Grenados, waarde 4 ct, uit 1929 te overdrukken met de tekst "EXPRESO".

Blijkbaar was van deze zegel nog een ruime voorraad aanwezig aangezien er in 1933 van al eens een overdruk met "AEREO INTERIOR 1933" uitgegeven was.

Bij Tipografia Nacional werd in rood de overdruk "EXPRESO" aangebracht. Afmeting: 12½ bij 3 mm. Alle exprespost moest voorzien zijn van deze zegel. Dus ook die van de expresdienst van Guatemala Stad naar Coban. De exacte begin- en einddatum van zowel de overdrukte zegel als de expresdienst is niet bekend. Eerst bekende datum van gebruik van de zegel is 4 december 1940.
De post die vervoerd werd van Coban naar Guatemala Stad moest worden voorzien van het stempel met in de buitencirkel "oficina de communicaciones * republica de Guatemala" en in de binnencirkel "Coban A. V.".

Vanaf 1942 moest alle post worden voorzien van een dwangtoeslag van 1 ct voor de financiering van een nieuw postkantoor in Guatemala Stad. Hieronder enkele brieven met de 4 ct overdruk "EXPRESO" zegel.

Brief binnenland, van Coban naar Guatemala Stad. Tarief 4 ct expres per motorfiets dienst, plus 1 ct dwangfrankering voor het nieuwe postkantoor.

Brief buitenland, van Coban via Guatemala Stad naar Kansas City (USA). Tarief 4 ct expres per motorfiets dienst, plus 1 ct dwangfrankering voor het nieuwe postkantoor. Brief is gecontroleerd door onderzoeker nr. 2249.

Brief buitenland, van Coban via Guatemala Stad naar Kansas City (USA). Tarief 4 ct expres per motorfiets dienst plus 1 ct dwangfrankering voor het nieuwe postkantoor, en 15 ct luchtpost. Brief is gecontroleerd door onderzoeker nr. 12283.

Horen de zegel en brieven bij onze motorfietsverzameling?
De zegel heeft opdruk "EXPRESO" en algemeen gebruik was, in de periode dat deze zegel gebruik moest worden, dat exprespost per motorfiets vervoerd werd.
Wat betreft de brieven met de zegel en het stempel Coban is wel zeker dat deze in de verzameling thuis horen, aangezien in de opdracht voor opzetten van deze dienst expliciet bepaald werd dat deze dienst met motorfietsen onderhouden moest worden.

Vóór de oorlog had Guatemala al special delivery zegels besteld bij de Fa. Joh. Enschede voor de expresdienst Coban naar Guatemala Stad maar deze kwamen pas in 1948, lang nadat deze service opgeheven was. Voor normaal postaal gebruik werden deze zegels uitgegeven met opdruk 10 ct en doorhaling van de 4 ct.

De oude EXPRESO zegels die niet meer gebruik konden worden voor de expresdienst van Coban naar Guatemala Stad werden gebruikt voor de frankering van de gewone post. Dergelijke brieven horen duidelijk niet bij ons verzamelgebied.
Hier een voorbeeld van zo'n brief.

Brief buitenland, naar Denver (USA). Tarief 9 ct.

Datum stempel 12 xxx 1947

Nico Helling

Naar boven   -   Terug naar vorige pagina   -   Home