De Motorfiets onder de wapenen

Wereld Oorlog 1, of de Grote Oorlog, is het eerste grote conflict waarin de motorfiets een rol speelt. Door z'n specifieke eigenschappen is de motorfiets bij uitstek de geschikte opvolger van paard en fiets voor het overbrengen van berichten en het uitvoeren van verkenningen. Telecommunicatie en drones zorgen er op hun beurt voor dat de rol van de motorfiets in de huidige tijd sterk wordt gereduceerd. Dit keer het 2e deel:

Escorteren van konvooien en personen

De motorfiets is niet alleen geschikt voor het overbrengen van berichten. Militairen vallen niet onder het gewone recht, maar onder het militair recht. Handhaving hiervan gebeurt door het Korps Militaire politie. Gewone politietaken, zoals het handhaven van de openbare orde, het opsporen van overtreders of het beveiligen en bewaken van belangrijke objecten. Dit kunnen gebouwen zijn maar ook bruggen over rivieren, of dijken. Hiervan is meestal weinig of niets te zien.

Een andere taak is het begeleiden van konvooien of personen. Hier is de Militaire Politie zichtbaarder.
Bij de uitoefening van hun taken zijn ze vaak te herkennen aan de afkorting MP. Op hun helm, voertuig of op een band om hun arm.

De militaire politie was een op zichzelf staande organisatie naast de Land- en Luchtmacht en Marine en maakte onderdeel uit van het leger.
In Nederland is het Korps Politietroepen, de Marechaussee, kort na WO 1 opgericht. Het korps maakte gebruik van Harley-Davidsons en Triumphs. Deze werden onderhouden in Delft bij het Departement Motordienst. Later werden ook BMW 's ingezet, totdat de levering vanuit Duitsland werd stopgezet.

Tijdens oorlogen genoten leden van de Militaire politie portvrijdom. Meestal was de aanduiding Free, Feldpost of FieldPost op de envelop voldoende.

Maar soms bedacht een onderdeel een apart stempel. De Military Police in de USA gebruikte een zelfgemaakt rubber stempel.


Handstempel van de US Militaire Politie ter aanduiding van portvrijdom.
Brief verstuurd op 27 december 1943 naar New York en gecontroleerd door
leger inspecteur 03815 met de initialen SM (zie cachetstempel linksonder)

Naast het handhaven van de openbare orde bij militaire installaties werd de militaire politie ook ingezet voor gevechtstaken. Daarbij moet worden gedacht aan begeleiding en bescherming van konvooien.
Doordat motorfietsen smal zijn, kunnen ze makkelijk voorbij kolonnes om van de ene plek naar de andere te rijden. Bijvoorbeeld om verkeerswegen af te zetten zodat de militaire kolonnes snel kunnen passeren.


Prive uitgifte Feldpostbrief, verkrijgbaar in Wehrmacht kantines voor 5 Rpf

Voor de in te zetten motorfietsen werd veelal gebruik gemaakt van in eigen land gefabriceerde producten. De Engelsen zetten vooral motorfietsen in van Triumph, Coventry, terwijl het Italiaanse leger voornamelijk Moto Guzzi gebruikte.


Specimen/proefdruk van RONEO-NEOPOST-stempel, gebruikt door de Triumph fabriek in Coventry


Propagandazegel, niet uitgegeven omdat de kansen aan front gekeerd waren.
Geen "vittoria door vasthoudendheid"

Niet alleen solomotoren werden ingezet voor escortetaken. Soms werden motorfietsen met zijspan, al dan niet bewapend met machine geweren, gebruikt voor escortediensten.

Dat het escorteren niet altijd zonder gevaar is mag duidelijk zijn. Niet alleen vijandelijk vuur maar ook exploderende eigen voertuigen kunnen onder de begeleidende motorrijders slachtoffers maken.


Duits postwaardestuk, meegestuurd met blad "Soldatenblätter für Feier und Freizeit" van de Wehrmacht,
mocht portvrij verstuurd worden

Niet alleen de begeleiding van konvooien was een taak voor de militaire politie. Ook het begeleiden van belangrijke personen was onderdeel van het takenpakket. Vaak zonder er enige ruchtbaarheid aan te geven, maar soms in alle openheid. Door inzet van een motorescorte in plaats van auto's was het mogelijk voor het toegestroomde volk om een blik te werpen op Montgomery en de Deense koning tijdens de intocht in Kopenhagen na de beëindiging van WO II.

Als het dan eindelijk vrede is wordt dat in elk land uitbundig gevierd. Ook de escorterende motorrijders van de overwinnaars ontkomen niet aan de vreugde uitingen. Maar of ze dat zo erg vinden?

Naast overbrengen van berichten en politiewerk vervult de motorrijdende militair nog een taak: deelnemen in parate troepen. Maar daarover meer de volgende keer.

 

Nico Helling

 

 

Naar boven   -   Terug naar vorige pagina   -   Home