Cryptopostzegels!

Zijn cryptopostzegels de toekomst, of is het een nieuwe manier van de posterijen om geld te verdienen?

Cryptopostzegels?
Wat zijn dat nu weer? Nog nooit van gehoord? Dat kan, omdat het een nieuwe vorm van postzegels is. Hier is wat uitleg nodig, het is niet mogelijk om het met een plaatje te illustreren. Het gaat over de digitale wereld, de wereld van gegevens ofwel data, zoals die met behulp van computers wordt vastgelegd en bewaard.
In eerste instantie is het niets anders dan vervanging van papieren vastlegging en archivering. Denk aan de huisarts. Vroeger had elke huisarts een patiëntenkaart van elke patiënt. Daarop stond je medische geschiedenis, en bij een volgend bezoek voegde hij daar de nieuwe klachten, behandeling en recept aan toe. Tegenwoordig zijn dezelfde gegevens opgeslagen op de computer en kijkt de huisarts bij een bezoek op zijn scherm. Ze staan op de computer waar ze, tenzij je ze verwijdert of per ongeluk wist, niet meer verdwijnen.
Tegenwoordig zijn er ook zaken die alleen digitaal bestaan en niet meer naar iets concreets verwijzen. Voorbeeld hiervan is een muzikant die zijn muziek digitaal opneemt en alleen digitaal verspreidt. Er zijn geen platen of cd's meer van. Ander voorbeeld is de schrijver die zijn boek op de computer intypt en alleen via e-boeken verspreidt. Er is geen fysiek boek meer dat je kunt vasthouden.

Een cryptopostzegel is een postzegel die de analoge (fysieke) en digitale (computer) wereld met elkaar verbindt. Hij bestaat uit twee delen: een gewone fysieke postzegel en een digitaal deel. De fysieke postzegel kun je gebruiken om post te verzenden, net als elke andere postzegel.
Het digitale deel is niets anders dan een geheime reeks cijfers of karakters die (met versleuteling) wordt opgeslagen op de computer en bijgehouden wordt in blockchains.


Het fysieke deel van een cryptostamp van Oostenrijk

Waarom cryptogeld of -postzegels
Voordat er banken waren, werden transacties handje contantje afgerekend. Vanwege de toenemende transacties moest je steeds meer geld bij je hebben. Daar was een oplossing voor: de banken. Je parkeerde daar je geld tegen een kleine vergoeding, en gaf bij een transactie de bank opdracht om geld over te maken naar de begunstigde. Dat leek veilig. Banken zijn betrouwbaar. Tot de financiële crisis in 2008. Enkele heel grote banken vielen om en veel mensen waren hun geld kwijt. Ze zouden gewenst hebben dat het nog in een oude sok had gezeten. Zou dat nog kunnen nu al je geld op een bank staat en betalingen digitaal zijn?
Door de ontwikkeling van computertechniek bleek het mogelijk om een digitale sok aan te maken waarin je zelf je geld beheert en direct anderen kunt betalen, zonder tussenkomt van een bank. Blockchain maakt het mogelijk om digitaal geld aan te kopen (zie het als een nieuw land met een eigen valutasysteem, bijvoorbeeld Bitcoin), die op te slaan in je eigen digitale portemonnee en daarmee rechtstreeks aan andere mensen die ook een eigen digitale portemonnee hebben te betalen, zonder tussenkomst van andere personen of instellingen. Veilig en anoniem, want alleen jij en de ontvanger weten van de betaling.
Voor meer info over blockchain zie: https://nl.wikipedia.org/wiki/Blockchain

Hoe kom ik op cryptopostzegels?
Als verzamelaar van motorfietspostzegels zag ik een aanbieding van een Kroatische postzegel (?) met een afbeelding van onder andere een moped, bromfiets, of lichte motorfiets. En die zou dan prima in mijn verzameling passen.
In de aanhef van de meeste advertenties stond "motorfiets cryptopostzegel Croatia 2020 Crypto Stamp 2 M/S MNH", wat het vermoeden doet rijzen dat er ook een eerste cryptopostzegel moet zijn geweest. Inderdaad, op 9 september 2020 is een cryptopostzegel "Transport" uitgegeven met afbeeldingen van een drone, vliegtuig, trein, boot en bus. De verkoopwaarde is 50.00 Kroatische Kuna, ongeveer 6.60 euro.

Op 15 december 2020 is de tweede cryptopostzegel door de Kroatische posterijen uitgegeven. De uitgifte van deze postzegel belicht verschillende manieren van postvervoer, die werden geselecteerd vanwege hun belang bij de verzending van poststukken door de geschiedenis heen. In totaal bestaat de uitgifte uit 30.000 postzegels, die zijn onderverdeeld in vijf verschillende categorieën:

  1. Postkoets voor passagiers, bagage en post in Dalmatië, aantal zegels 3000 (100)
  2. Oostenrijkse postiljon, rond 1730, aantal zegels 4000 (150)
  3. Telegrambezorger op fiets in Zagreb, aantal zegels 6000 (200)
  4. Postbode op bromfiets in Zagreb 1960, aantal zegels 8000(250)
  5. Oostenrijks-Hongaarse postman 1900, aantal zegels 9000 (300)

Het aantal tussen haakjes is het aantal zegels van de categorie dat uitsluitend met cryptovaluta gekocht kan worden. Deze zegels uit de vijf verschillende categorieën kunnen alleen virtueel, op computer of smartphone, bekeken worden.

Delen van de cryptopostzegel:

  1. Een QR-code die linkt naar de overzichtspagina van de cryptopostzegel van Croatian Post, die alle details en waarden van de virtuele postzegel toont.
  2. Een fysieke postzegel ter waarde van HRK 50 die kan worden gebruikt voor het betalen van portokosten.
  3. Een zin die bestaat uit 12 woorden die worden gebruikt om toegang te krijgen tot je Blockchain-portemonnee, dus bewaar deze veilig! Je moet uw privésleutel invoeren ALS en WANNEER je besluit uw virtuele postzegel naar een ander Ethereum-adres te sturen.
  4. Het serienummer van de postzegel (een 5-cijferig nummer) dat wordt gebruikt om uw virtuele postzegel te bekijken door het nummer in te voeren of de QR-code te scannen (geeft ook aan welke categorie aan de postzegels is gekoppeld).
  5. Ethereum (openbaar) adres waarop de virtuele postzegel aanvankelijk is opgeslagen.
  6. Een QR-code die linkt naar de webpagina die de eigenaar van de postzegel en zijn geschiedenis duidelijk laat zien.

Nieuw in deze tweede serie!

Er is een verrassing bij deze uitgifte. Elke virtuele categorie heeft zijn eigen exclusieve vergulde versie. Slechts vijf van de 30.000 zijn gekoppeld aan een vergulde uitvoering! Bij aankoop van een cryptopostzegel via de internetwinkel van de Kroatische Post of in een van alle grote postkantoren kun je de trotse eigenaar van een vergulde virtuele postzegel worden!


De vergulde virtuele motorzegel

Voor ons verzamelgebied is alleen de zegel van categorie 4 van belang.
De fysieke postzegel (analoge deel) van de cryptopostzegel bevat altijd de afbeelding van alle vijf de postvervoersmethoden. Dit deel kan van de drager gehaald worden en op een brief geplakt worden voor frankering. De cryptopostzegel is middels een serienummer gekoppeld aan een virtuele postzegel uit een van de vijf categorieën.


De fysieke cryptopostzegel met de QR-code

Postbode op een bromfiets in Zagreb, 1960 (categorie 4):

De motorisering van het postvervoer in Kroatië begon in de jaren 10 van de vorige eeuw, een decennium nadat de eerste auto's in Kroatië arriveerden. Het wegvervoer heeft het postverkeer een nieuwe kwaliteit gegeven, vooral als het gaat om de snelheid en veiligheid van vervoer van poststukken, maar ook van passagiers. De modernisering van de postbezorgdienst werd later voortgezet met de introductie van motorfietsen, die de fietsen bij de bezorging moesten aanvullen. Op een bromfiets als deze uit de jaren 60 zou de postbode nog decennia lang spoedpost bezorgen.

Van deze categorie zijn zoals gemeld 8000 cryptozegels in de verkoop, waarvan er 250 met cryptovaluta (bijvoorbeeld bitcoin) gekocht kunnen worden.

Verder bevat de cryptopostzegel verschillende codes. Met het serienummer (4) rechtsonder kan gekeken worden welke van de vijf categorieën verbonden is met deze specifieke cryptopostzegel.
Mijn cryptopostzegel uit de eerste serie (transport) heeft nummer 030844 en blijkt uit de categorie trein te zijn. De cryptopostzegel uit de tweede serie (postvervoer) heeft nummer 008974 en blijkt uit de categorie bromfiets (moped) te zijn.

Hoe kun je dit checken: via de computer. Ga naar website: https://kripto.posta.hr/marka/v2/wallet/

Je ziet dan het volgende scherm:

Kies rechtsboven voor EN (Engels) en scroll indien nodig tot je het witte vlak onder "view a wallet" ziet, en vul daar het serienummer 008974 in.

Klik dan op het vergrootglas-icoon, en vervolgens zie je:

Als je op de computer bij de tweede serie bent en je tikt een serienummer uit de eerste serie in, dan komt er een foutmelding dat het serienummer niet juist is. Je moet dan terug en naar de pagina voor de eerste serie, via "Go To V1" boven in het scherm, en daar het serienummer ingeven (30844) en dan komt het plaatje  met de zegel tevoorschijn.

Het kan ook via de smart-phone. Scan de QR-code van de postzegel of de kaart:

Vervolgens zie je de afbeelding van de zegel op je telefoon:

Van de toch al beperkte uitgifte van fysieke cryptopostzegels zijn ook nog, door particulieren, FDC's gemaakt. Voor dit doel stelde de Kroatische Post wel een soort Eerste Dag Stempel beschikbaar. De FDC's komen voor in twee soorten. De eerste soort bestaat uit FDC's met alleen de cryptopostzegel. De tweede soort bevat de hele voorkant van de cryptopostzegel, dus inclusief alle virtuele codes.

Dit laatste heeft verstrekkende gevolgen. Bij beide soorten FDC's kun je middels de QR-code de virtuele postzegel bekijken. Alleen bij de tweede soort kun je, doordat de codes op de postzegel aanwezig zijn, de virtuele postzegel toevoegen aan je virtuele portemonnee. Tenzij de afzender dit al gedaan heeft en je dus achter het vist.

Van de 30.000 cryptopostzegels zijn er toch een aantal gebruikt voor verzending van brieven. Ook hier weer exemplaren met de losse fysieke postzegels en exemplaren met de gehele voorkant van de drager, dus ook weer met alle digitale codes.


Bovenaan een brief met alleen de fysieke postzegel en daaronder een brief met de complete voorkant.
Hoewel de eigenaar van beide brieven toestemming heeft gegeven om deze in dit artikel op te nemen
heb ik toch de digitale codes die toegang geven tot de website en wallet (onderste brief) afgeschermd.

Je kunt deze virtuele postzegel dus opnemen in je eigen virtuele (crypto)portemonnee. Daarvoor moet je eerst een wallet (portemonnee) aanmaken waarna je dus de zegel exclusief in jouw portemonnee kunt opnemen en zo creëer je dus het begin van je eigen virtuele postzegelalbum. Maar hier kleven toch wel wat praktische bezwaren aan, zie conclusie.
Volgens de Kroatische Post: Postereum 2 kan voor altijd blijven bestaan op de Ethereum-blockchain en heeft een verzamelwaarde, waardoor een getrouwe vertaling van filatelie naar de digitale wereld wordt bereikt.

Is de Kroatische post de enige postdienst die zich aan de cryptopostzegel waagt?

Voordat de Kroatische post begon met het uitgeven van cryptopostzegels was Oostenrijk ze al voor. Nadien kwamen er ook nog cryptopostzegels van Gibraltar en de Verenigde Naties (UNO).

Dit is de fysieke postzegel van Oostenrijk:

Dit zijn de digitale versies (5 kleuren):

De zegel van Gibraltar:

en die van de Verenigde Naties:

Conclusie

Het antwoord op de vraag aan het begin van dit artikel komt geheel en al voor mijn rekening: ik denk dat de cryptopostzegel een hype is en dat deze geen toekomst heeft. Later kom ik daar op terug.
Is het dan een manier van de diverse posterijen om geld te verdienen? Het lijkt heel aannemelijk gezien het (beperkte) aantal postzegels dat uitgegeven wordt. Ook de manier waarop de Oostenrijkse post de virtuele verkoop van een deel van de uitgifte (500 exemplaren) georganiseerd heeft. De eerst 401 virtuele postzegels zijn tegen de nominale waarde verkocht bij de OnChain-winkel. Aankoop kon alleen met cryptovaluta. De laatste 99 virtuele postzegels zijn zodanig verkocht dat na elke aankoop van een of meer postzegel(s) de verkoopprijs met 8% steeg. Theoretisch zou de laatste zegel dan verkocht worden voor 13.012,99 euro. Dat lijkt makkelijk geld verdienen.
De cryptopostzegels van Kroatië worden verkocht in (dicht gesealed) plastic zodat de link met een digitale postzegel pas na aankoop bekend wordt. Dat lijkt een beetje een loterij. Om het juiste motief of een complete set (maximaal 3000 aangezien dit het kleinste uitgegeven aantal is, van de zegel met motief postkoets) te verkrijgen worden verzamelaars gedwongen om meerdere cryptopostzegels te kopen. Daar staat geen inspanning van de Kroatische post tegenover. Hetzelfde geld voor de Oostenrijkse en UNO cryptopostzegels.
Toch is mijn idee dat de Posterijen hiervoor niet gekozen hebben vanwege een goed verdienmodel. De cryptowereld die op de Blockchaintechniek draait is naarstig op zoek naar mogelijke toepassingen voor deze nieuwe techniek. Daarvoor worden vanuit de cryptowereld diverse projecten opgestart om te onderzoeken of blockchain hier de oplossing voor is. De posterijen worden aangespoord om zo'n "testproject" op te zetten.

Waarom zouden cryptopostzegels dan een hype zijn en geen blijvertje?
Als je wat dieper in de blockchaintechniek duikt, blijkt dat er sinds de opzet en installatie hiervan wereldwijd zo rond de 200 miljard is uitgegeven en tot op heden is de cryptovaluta het enige wat het heeft opgeleverd. En ook dat is niet eenvoudig. Criminelen die bestanden hacken, ontoegankelijk maken voor de eigenaren, eisen betaling in bitcoins als losgeld om de bestanden weer vrij te maken. Die betalingen zijn dermate moeilijk dat niet zelden een handleiding wordt meegeleverd.
Blockchaintechniek behelst de wijze waarop de gegevens opgeslagen worden. De gegevens worden niet op één plaats opgeslagen, maar elke deelnemer krijgt een kopie. Die kopieën zijn allemaal identiek. Nieuwe transacties worden gebundeld in nieuwe blokken. Eigenaar van dat blok wordt de deelnemer die op zijn computer een wiskundig raadsel oplost. Dat vraagt een enorme computercapaciteit en heel veel stroom. Er zijn schattingen dat de totale hoeveelheid stroom die nodig is voor "bitcoin mining" (nieuwe blokken aanmaken) gelijk is aan het jaarlijkse stroomverbruik van een huishouden in Ierland of Oostenrijk. Daarvoor krijgt de persoon die uiteindelijk het blok mag creëren een vergoeding.

Als dan uiteindelijk een nieuw blok is aangemaakt met gegevens moet elke kopie van de blockchain beslissen of het nieuwe blok voldoet aan de voorwaarden. Pas als daar goedkeuring voor is wordt het nieuwe blok toegevoegd en worden alle kopieën bijgewerkt. Kortom, een tijdrovend proces. Er worden dan ook maar 75 transacties per minuut uitgevoerd. Die transacties kosten 1000 keer meer stroom dan transacties op traditionele systemen. Ter vergelijking, creditcardorganisatie Visa voert 56.000 transacties per minuut uit.

Samengevat:

Blockchain is duur (energiekosten), vraagt veel strijd in wiskundige raadsels (die steeds moelijker worden) en is erg traag.
Daarnaast komt van het democratische uitgangspunt, niemand is eigenaar van de gegevens want dat zijn alle kopiehouders samen, niet veel terecht als blijkt dat enkele gebruikers eigenaar zijn van vele blokken in de blockchain. Dit zorgt ervoor dat een nieuwe elite ontstaat, die vaak anoniem is waardoor het moeilijk wordt om bij onvolkomenheden (zoals het leeghalen van een wallet of het misgaan van transacties) te achterhalen wie verantwoordelijk is. Blockchainspecialisten vallen niet onder de huidige structuren waardoor bescherming tegen illegale praktijken minimaal is.
Dit alles zorgt er mijn inziens voor dat, wanneer de blockchaintechniek niet significant verbetert, er geen toekomst is. De aantallen cryptopostzegels zullen dan beperkt blijven.
Maar.... als er een cryptopostzegel uitgegeven wordt die in een motiefverzameling past en redelijk geprijsd is, zou ik hem wel aanschaffen. Leuke aanvulling.

En ik ben ervan overtuigd dat dit een van de weinige manieren is om een QR-code in een tentoonstellingsverzameling op te nemen. Deze code wordt in huidige verzamelingen vooral gebruikt om een filmpje, plaatje of foto te laten zien, voor niet-filatelistisch materiaal of extra tekst om een filatelistisch aspect toe te lichten, of in geval van teveel tekst bij een item. De QR-code op de fysieke cryptopostzegel verwijst naar een virtuele postzegel die alleen in een virtueel postzegelalbum is opgeslagen. Dit lijkt een postale toepassing waardoor opname van de QR-code wel gerechtvaardigd wordt.

Opmerkingen, aanmerkingen of aanvullingen zijn van harte welkom.

Nico Helling

Met dank aan:
Zoran Vlahovic, specialist on Croatian stamps
Hans de Kloet

Bronnen:

https://kripto.posta.hr/marka/v2/
https://crypto.post.at/
https://crypto.unstamps.org/
https://www.linns.com/news/world-stamps-postal-history/austria-s-crypto-stamp-2.0-to-be-issued-june-25
https://www.consumentenbond.nl/veilig-internetten/blockchain
https://de.wikipedia.org/wiki/Crypto_Stamp
https://www.postzegelblog.nl/tag/crypto-zegel/
https://www.printpakt.nl/blockchain-postzegel-primeur-voor-oostenrijkse-post/

Over de nadelen van blockchain technologie:

https://decorrespondent.nl/8628/de-blockchain-een-oplossing-voor-bijna-niets/519071687772-2a5ee060
https://www.frankwatching.com/archive/2018/10/31/blockchain-is-niet-levensvatbaar/

 

 

Naar boven   -   Terug naar vorige pagina   -   Home