Schadelijke postzegels⁽¹⁾, filatelistische pers en internationale catalogi

Een krachtig verkoopargument voor Stamperija, agent en uitgever van postzegels voor veel landen, is dat het voor zijn aanbod de catalogusnummers van Michel, Yvert en Scott op zijn verkoopsite kan weergeven. Ik (Victor Manta*) was verbaasd over de vele aanbiedingen die door de nogal terughoudende Scott-catalogus online werden gepubliceerd voor postzegels geproduceerd door Stamperija.

Uit een recent e-mailgesprek met een van Scotts functionarissen heb ik geleerd dat de publicatiecriteria van Scott geen rekening houden met de ethische code⁽²⁾ die is opgesteld door de UPU, en dat hij van mij het bestaan ervan heeft vernomen... Scott gebruikt alleen zijn eigen publicatiecriteria, die al decennia niet zijn veranderd.

Sommige filatelistische tijdschriften, zoals het bekende Amerikaanse filatelistisch tijdschrift Linn's (gerelateerd aan de Scott-catalogi), maken reclame voor de producten van Stamperija. Als voorbeeld hier een kop: "Donald Trump verschijnt per post op een miniatuurblad van de Centraal‑Afrikaanse Republiek".

Een kort fragment uit Linn's:
"Donald Trump is een van degenen die als beroemdheid uit New York worden geëerd op een postzegel van de Centraal-Afrikaanse Republiek. Postzegels worden uitgegeven ter herdenking van de World Stamp Show-NY 2016, een internationale postzegelshow die van 28 mei tot 4 juni zal plaatsvinden in het Javits Center, 655 W. 34th St., New York. Op deze beurs wordt de post van de Centraal-Afrikaanse Republiek vertegenwoordigd door Stamperija, een post-agent gevestigd in Vilnius, Litouwen."

Bij Stamperija's indrukwekkende stand op de World Stamp Show-NY 2016 vertelde een verkoper een klant naast mij dat de interesse voor dit souvenirvel erg groot is en dat het heel goed verkoopt. Het was duidelijk dat ik niet geïnteresseerd was in de verspreiding van dergelijke filatelistische virussen.

UPDATE: de Wereld Wijde Pers over de Stamperija-uitgiften

In de afgelopen jaren hebben verschillende Afrikaanse landen een in Litouwen gevestigde organisatie genaamd Stamperija aangesteld om hun postzegels te ontwerpen en te drukken. Stamperija, filatelisten huiveren bij de naam, heeft de markt overspoeld met rommel. Verzamelaars berekenden dat Sierra Leone, met een bevolking van 7,6 miljoen en een nauwelijks functionerende postdienst, met de hulp van Stamperija in 2016 1.566 verschillende postzegels uitgaf, vergeleken met 268 uitgegeven door Groot-Brittannië en 139 door India.

Ander voorbeeld zijn de Salomonseilanden, een voormalig Brits protectoraat in de Stille Oceaan. Zij proberen te herstellen van een burgerconflict dat het land op de rand van instorten bracht. De Wereldbank zegt dat de Salomonseilanden, een van de armste landen in de Stille Oceaan, zijn getroffen door opeenvolgende wereldwijde voedsel-, brandstof- en financiële crises. Je kunt je afvragen waarom de ongeveer 600.000 inwoners van Solomon Islands 500 verschillende postzegels en 150 verschillende postzegelvellen per jaar nodig hebben. Omdat ze die niet echt nodig hebben, en daarom de meeste dan ook niet gebruiken, kunnen we concluderen dat ze zijn uitgegeven om de minst geïnformeerde, meest naïeve postzegelverzamelaars ter wereld uit te melken.

Luchtfoto van de Salomonseilanden (bron: wikipedia)

De bonte ontwerpen van Stamperija zijn niet ieders smaak. En het maken van zoveel postzegels kan tot fouten leiden. Een set Stamperija postzegels die in 2014 voor de Centraal Afrikaanse Republiek (CAR) werd uitgegeven, bleek niet zoals gepland Marilyn Monroe voor te stellen, maar een drag-artiest uit New York.

Maar weinig klanten van Stamperija lijken zich zorgen te maken. "Het is een koper die ze hebben wil, een verkoper die wil verkopen", zegt een postbeambte in Sierra Leone. "Wat is het probleem?"

(Kort fragment uit "The Economist", 20 augustus 2020⁽³⁾)

Conclusies

• UPU-circulaires die zich verzetten tegen illegale postzegels zijn vrijwel verdwenen, hoewel het aantal illegale postzegels in de loop van de tijd niet is afgenomen.
• De UPU / WADP / WNS heeft gefaald in de strijd tegen illegale postzegels, de registratie bij WNS blijft duur voor de postadministraties (miljoenen Zwitserse franken die ze al hebben geïnvesteerd) en WNS zit vol gaten.
• De FIP vervult, afgezien van haar Commissie tegen Namaak en Vervalsingen (die inmiddels is gemarginaliseerd), niet zijn minimale taak om het binnendringen van illegale en schadelijke postzegels in filatelistische tentoonstellingen te voorkomen, en draagt ​​dus niet bij tot de opvoeding van de jongere generaties.
• De filatelistische pers gaat zelden in op de invloed van deze schadelijke postzegels op het verzamelen van postzegels. Uitzondering vormen een paar filatelistische sites, die meestal weinig bekend zijn, ook al behandelen ze dit pijnlijke onderwerp vaker.
• De belangrijkste internationale catalogi (behalve Stanley Gibbons) kennen catalogusnummers toe aan schadelijke postzegels, waardoor ze aantrekkelijker worden voor niet-ingewijden.
  Het is aan de postzegelverzamelaars om zich te informeren en dienovereenkomstig maatregelen te nemen.

Opmerking: ik heb aan dit artikel een korte opsomming toegevoegd van landen waarvan illegale en schadelijke postzegels op commerciële sites zijn verspreid of circuleren.

* Over de auteur: Victor Manta is de oprichter en huidig president van de Philatelic Webmasters Organization (PWO) en de redacteur van de website www.pwmo.org, die al lange tijd strijdt tegen schadelijke postzegels. De grootste interesse van dhr. Manta gaat uit naar thematische postzegels en de filatelie op internet. De filatelistische sites zijn vele malen bekroond in wedstrijden. Hij is ook een bekend filatelistisch journalist, die talloze artikelen heeft gepubliceerd op internet en in gedrukte tijdschriften over de hele wereld. Een eerste versie van bovenstaand artikel is gedrukt in het maart 2020 nummer van de bekende Franse publicatie Timbres Magazine.

⁽¹⁾ Schadelijke-uitgiften

• Schadelijke uitgiften zijn uitgiften die als zodanig werden gedefinieerd door de "Fight Against Fakes and Forgeries Commission" van de International Philatelic Federation (FIP).
• Verboden uitgiften zijn uitgiften die niet in overeenstemming zijn met de Code van filatelistische ethiek, aanvaard door de lidstaten van de Universal Postal Union (UPU), evenals met het besluit van de FIP uit 1976.
• Deze code is geïntroduceerd in 2008 en is goedgekeurd door alle lidstaten van de UPU. Sommige postzegels en vellen die niet aan deze code voldoen, worden echter legaal uitgegeven door sommige postdiensten en hebben een wettelijke frankeerbevoegdheid!
• Ze worden niet verkocht door de nationale filatelistische diensten, maar door agentschappen of particuliere bedrijven die vaak buiten het land zijn gevestigd.
• Ze beantwoorden niet aan de interne behoeften van het land aan postverkeer en zijn vaak niet eens te koop in het land van uitgifte!

⁽²⁾ De Filatelistische Ethische Code voor UPU‑lidstaten

Deze werd geïntroduceerd in 2008 en werd goedgekeurd door alle lidstaten van de UPU. Enkele bepalingen:

7.6 Stel afzonderlijke contractuele bepalingen op voor de drukkers die belast zijn met het produceren van de postzegels en voor de agenten die verantwoordelijk zijn voor het op de markt brengen ervan.

7.7 Besteed het afdrukken van postzegels alleen uit aan beveiligingsdrukkers die de Ethische Code voor beveiligingsdrukkers voor postzegels hebben ondertekend en die een certificering als beveiligingsdrukker hebben behaald of op zich daartoe hebben verplicht.

⁽³⁾ Wacht even, meneer de postbode

Waarom Afrikaanse landen postzegels uitgeven ter ere van Engelse cricketers: het helpt de rekeningen te betalen

LEN HUTTON was een ervaren cricketer. Engelse fans koesteren het record van 364 runs dat hij behaalde in een testwedstrijd tegen Australië in 1938. Het zou echter niet vreemd zijn om aan te nemen dat deze prestatie minder wordt opgemerkt in de Centraal-Afrikaanse Republiek (CAR), een voormalige Franse kolonie zonder cricket achtergrond. Het lijkt dus misschien vreemd dat de CAR in 2016 een reeks herdenkingszegels heeft uitgegeven ter gelegenheid van de honderdste verjaardag van Huttons geboorte - en nog vreemder dat Franstalig Niger en Portugees sprekend Mozambique hetzelfde deden (zie afbeelding).

Het lijkt erop dat de praktijk niet beperkt is tot vervlogen Engelse cricketers. Jan Brueghel de Oude stierf 395 jaar geleden in januari, een mijlpaal die de postautoriteiten van Sierra Leone belangrijk genoeg vonden om een ​​filatelistisch eerbetoon te rechtvaardigen. Andere Afrikaanse staten lijken barokmuziek te verkiezen boven Vlaamse kunst. Het is goed mogelijk dat de inwoners van Guinee-Bissau de 260ste sterfdag van Johann Sebastian Bach zonder veel tamtam voorbij hebben laten gaan. Gelukkig was hun postdienst alert.

Postzegeluitgiften geven landen de mogelijkheid om nationale helden te eren. Toch is er een motivatie voor het drukken van postzegels met lang overleden buitenlanders. Het zou moeilijk zijn om een ​​postkantoor in Bangui, de achtergebleven hoofdstad van de CAR, uit te lopen met een Hutton-postzegel. Maar verzamelaars die het internet afstruinen zijn bereid aardig te betalen voor dergelijke dingen. Een set Hutton-postzegels uit de CAR levert € 15.50 ($ 18.50) op. Nigers afbeelding van een geschikte Hutton is voldoende gewild om een ​​bedrag van € 2 te eisen. Dit is een handige manier voor Afrikaanse staten om de inkomsten te vergroten.

Echte filatelisten worden benauwd van dit soort dingen. Postzegels mogen alleen worden uitgegeven om aan de lokale vraag te voldoen, beweren ze. Maar het zich richten op de verzamelaarsmarkt is niet nieuw. Kleinere en armere landen zijn er al 70 jaar mee bezig, merkt Ian Harvey van de Royal Philatelic Society London op. Zelfs de Britse Royal Mail wordt beschuldigd van bedrog van verzamelaars.

Bronnen:

• Victor Manta, PWO (Philatelic Webmasters Organization)
• The Middle East & Africa section of the print edition under the headline "Wait a minute Mr Postman"
  www.pwmo.org/pwo-en-frame.htm
• WNS Circulars are not reliable
  www.pwmo.org/Illegals/WNS-Circulars-not-reliable.htm
• WADP, WNS and Illegal Postal Stamps. Balance sheet 10 years later
  www.pwmo.org/Illegals/WADP-WNS-Ballance-Sheet.htm
• What is WNS good for?
  www.pwmo.org/Illegals/what-good-wns.htm
• No help from the UPU
  www.pwmo.org/Illegals/illegals-experts.htm
• Nigerian Stamp Sentinel
  www.pwmo.org/Illegals/2012-stamp-sentinel.htm
• Ten lost WNS years
  www.pwmo.org/Illegals/2012-ten-lost-wns-years.htm

PS: Hoe en wat je thuis verzamelt moet eenieder van ons zelf bepalen. Of een postzegel schadelijk dan wel ongewenst is geldt in principe alleen voor de tentoonstellingsverzamelingen. Zelf koop ik alleen zegels van dit soort landen indien er gelopen stukken zijn, normaal gefrankeerd met motorzegels. Soms zitten er ook bij deze landen officiële postzegeluitgiften tussen alle pulp. Dit kan gecontroleerd worden in het WNS van de WADA. Naast de schadelijke uitgiften van Stamperija kennen we ook nog de bulk aan zegels die van de IGPC verschijnen. Over beide firma’s heeft Hans de Kloet ook al eerder bericht.

Nico Helling

Bijlage: Ongewenste / schadelijke postzegels

De heer Bengt Bengtsson, een filatelistisch jurylid uit Zweden, stelde een classificatie op van "ongewenste postzegels" (maart 2001) waarvan hij vond dat deze niet zouden moeten voorkomen in verzamelingen die op filatelistische tentoonstellingen worden gepresenteerd. We (PWO) hebben deze lijst bijgewerkt door nog enkele landen toe te voegen, op basis van wat we hebben geleerd bij het observeren van de filatelistische markt.

Naar boven   -   Terug naar vorige pagina   -   Home