Motor Mail labels, post per motor?

In 2015-2017 heb ik voor Verzamelvereniging De Ronde Venen een serie artikelen geschreven over de filatelistische elementen. Daarin kwam in aflevering 31 een stukje voor over de Motor Mail:

Getuige de begeleidende tekst bij de Egyptische brief ging ik er klakkeloos vanuit dat deze brief ook per motor vervoerd was. Maar was dat ook zo?

Tijdens de Eerste Wereldoorlog werden de Nieuw-Zeelandse broers Norman en Gerald Nairn naar het Midden-Oosten gestuurd om daar te dienen onder Allenby van het Britse leger. Hun vader, dokter Nairn, was in Nieuw-Zeeland een van de eersten die een automobiel had, een Reo. De broers hadden voor de oorlog een dealerschap voor diverse merken motoren. Voor Harley-Davidson waren zij de enige agent voor heel Nieuw-Zeeland.

Na het beëindigen van WW I besloten de broers in het Midden-Oosten te blijven. Ze begonnen met een handel in oude legervoertuigen. Omdat dit niet liep zoals ze gehoopt hadden zochten ze in 1920 hun heil in een taxi-service tussen Beiroet en Haifa. Behalve personen namen ze ook post mee. De reis tussen deze twee steden werd teruggebracht van 3 dagen per kameel, naar 1 dag met de auto.
In 1923 vroeg de Britse consul in Damascus, Palmer, aan de gebroeders om te onderzoeken of het mogelijk was om de Syrische woestijn per auto te doorkruisen naar Bagdad. Irak was een Brits mandaatgebied onder de Volkerenbond, en een snellere reis zou een groot voordeel zijn voor de Britse diplomaten en staf.

De route van Damascus naar Bagdad

In april 1923 startte de eerste van zes proefritten. Die duurde drie dagen, voor een afstand van 880 kilometer, met onder andere een Buick, een Oldsmobile en een Lancia. In oktober volgde dan de officiële eerste trip Bagdad-Damascus-Haifa. Ook nu ging er behalve personen weer post mee. Alle stukken moesten voorzien zijn van het stempel "Overland Mail".

Vanuit Haifa ging de post per trein naar Port-Said, en vandaar per boot naar Groot‑Brittannië.
Vóór de rit door de woestijn ging de post vanuit Bagdad per spoor naar Basra. Van daar per boot om het Arabisch Schiereiland en door het Suezkanaal naar Port-Said, en vervolgens naar Groot-Brittannië. Een reis van 30 dagen.
De nieuwe route van de gebroeders Nairn nam "slechts" 10 dagen in beslag.

Eind 1923 verordonneerde Egypte dat alle post naar Bagdad voorzien moest worden van een rood label "Motor Mail".

De labels, gedrukt in vellen van 6 x 16, werden kosteloos ter beschikking gesteld. Wel moest er voor deze post een extra fee worden betaald: 5 mil per 20 gram voor brieven naar Damascus, en 15 mil per 20 gram voor brieven naar Bagdad.

Brochure Overland Desert Mail service van de Nairn Transport Company

Nergens in de beschikbare literatuur is iets terug te vinden over motorfietsen die gebruikt zouden zijn op deze route, dus is de conclusie gerechtvaardigd dat alle post voorzien met dit label per auto(bus) is vervoerd, en dus niet in ons verzamelgebied thuis hoort. Jammer, maar aan de andere kant toch ook wel een kleine opluchting. Omdat maar weinig van deze brieven de jaren overleefd hebben worden er hoge prijzen voor gevraagd.

Een Nairn Transport Company convooi op weg door de woestijn

Waar deze Canadese brief met het "Motor Mail" label vandaan komt? Van Canada naar Saginaw, Michigan in de USA. MAAKWERK ?

Nico Helling

Bronnen onder andere:
www.chalfont.eclipse.co.uk
www.fuchs-online.com
Reiner Fuchs' "Reiners overland mail Baghdad – Haifa"
Nairn Transport Company - Wikipedia

Bagagelabels Nairn Transport Company

Naar boven   -   Terug naar vorige pagina   -   Home