Persoonlijke postzegels in Nederland (1)

Al in 1998 bood de Nederlandse Post (toen nog PTT) de mogelijkheid om gepersonaliseerde zegels te gebruiken. In dat jaar werden velletjes met 5 zelfklevende postzegels verkocht met een vaste bedrukking aan de randen en een blanco (wit) middendeel waarop de gebruiker zijn eigen creativiteit kon botvieren. Daarvoor waren op de rest van het velletje stickers met teksten en afbeeldingen meegeleverd, maar uiteraard kon dit blanco deel ook naar eigen inzicht op een andere manier gebruikt worden.
Bij de 5 zegels in het velletje verschilden de kleuren van de rand en de positionering van de tekst.
Uiteraard waren er toen al mensen die het leuk vonden om een gemotoriseerde tweewieler op de zegels te plaatsen:

Het hele vel

In 2005 kwam TPG post in het kader van de weken van de kaart nogmaals met een soortgelijke uitgifte. Ditmaal betrof het een gegomd velletje met 3 verschillend gekleurde zegels, met daarop in het midden een wit wolkje, als een tekstballon in een stripverhaal. Het was de bedoeling om daar een eigen tekst in te schrijven, maar uiteraard werd ook hiervan weer gebruik gemaakt om gemotoriseerde tweewielers op te printen.

Het hele vel

Hoewel deze 2 uitgiftes dus al de mogelijkheid gaven om thuis een postzegel naar eigen inzicht te fabriceren, werd het vanaf 20 mei 2003 serieuzer. Toen introduceerde TPG twee verschillende velletjes met elk 10 verschillend gekleurde zegels met tabs, met de mogelijkheid om de tabs door de post te laten bedrukken met een eigen afbeelding. Hoewel de eigenlijke zegels niet persoonlijk waren, waren de zegel-tab combinaties dus wel "officieel" door TPG geleverd.

In december 2003 kwam er een extra variant met zegels met het gereduceerde tarief voor kerstkaarten.

Aan het eind van het jaar bracht de post een postzegelvelletje uit met "de 10 mooiste van Nederland". Voor deze 10 postzegels was een selectie gemaakt uit de afbeeldingen die tot en met 1 juli 2003 waren gebruikt voor de persoonlijke tabs. Dit waren dus geen persoonlijke zegels, maar officiële TPG Post zegels die gewoon op het postkantoor te verkrijgen waren. Wel interessant voor ons, want op 1 van de 10 stond wegracer "Snelle Wim" Theunissen op zijn Yamaha R1 afgebeeld.

In de volgende jaren werden andere basis-velletjes gebruikt, zowel voor de gewone als de kerstzegels.

Daarnaast is er gedurende een aantal jaren de mogelijkheid geweest om zelfklevende zegels met aanhangende gepersonaliseerde tab te laten maken. Omdat dit vooral voor bedrijven bedoeld was werden deze zegels geleverd in vellen van 50 stuks.

Sinds 1 mei 2006 is het mogelijk om door de Nederlandse Post (toen TNT Post, vanaf mei 2011 PostNL) geprinte persoonlijke postzegels te bestellen. Het zegelbeeld van deze persoonlijke postzegels bestaat uit een vast kader met daarop de tekst "Nederland" en een aanduiding van de frankeerwaarde. Binnen dit kader is een blanco vlak waarop de persoonlijke afbeelding geprint wordt. In feite dus hetzelfde als bij de in 1998 geïntroduceerde zegels, met als enige verschil dat de post nu het vlak bedrukt in plaats van de gebruiker thuis. Dit principe is tot de dag vandaag gehandhaafd.
In de loop der jaren zijn er verschillende kaders gebruikt, uiteraard ook met verschillende frankeerwaardes. In het volgende overzicht wordt een zo compleet mogelijke opsomming gegeven van de gebruikte kaders, met daarbij de periode dat elk kader te verkrijgen was. De datum of jaar van introductie is in de meeste gevallen gemakkelijk te achterhalen omdat de Post van de meeste nieuwe kaders zelf een (algemeen verkrijgbare) variant heeft uitgegeven als "introductiezegel". De einddatum tot wanneer een kader verkrijgbaar was is minder makkelijk te achterhalen, en daardoor niet voor alle varianten helemaal zeker.
In het overzicht van Nederlandse persoonlijke zegels op de MFN website bestaat de mogelijkheid om de zegels onder andere per type kader te zoeken. Bij de beschrijving van de kadertypes in dit overzicht is aangegeven welke zoeknaam voor het betreffende kadertype gebruikt kan worden. Omdat hiervoor de kaderkleur als belangrijkste kenmerk gekozen is, kan het voorkomen dat verschillende kaders dezelfde zoeknaam hebben.
Waar een oriëntatie van de zegel is aangegeven (staand/liggend) is de grootst gedrukte tekst als bepalend hiervoor gebruikt. Vrijwel alle velletjes bevatten 10 zegels, in geval van afwijkende aantallen is dit in het overzicht aangegeven.

mei 2006 - december 2006
Staande zegel met paars gestreept kader met aan de bovenzijde in grote letters de frankeerwaarde van € 0.39, met daarachter in kleine donkere lettertjes de landaanduiding. Alleen verkrijgbaar in gegomde velletjes. Zoeknaam: paars.

januari 2007 - december 2007
Hetzelfde kader maar met verhoogde frankeerwaarde van € 0.44. Vanaf september ook verkrijgbaar als zelfklevende zegels.
Zoeknaam: paars.

januari 2008 - juni 2010
Volledig witte zegel met op 2 van de randen in grijze letters de landnaam en waarde aanduiding 44 eurocent. Verkrijgbaar als gegomde velletjes, vanaf maart 2009 ook als zelfklevende zegels.
Zoeknaam: grijs.

januari 2008 - augustus 2010
Volledig witte zegel met op 2 van de randen in oranje letters de landnaam en waarde aanduiding 44 eurocent. Verkrijgbaar als gegomde velletjes, vanaf maart 2009 ook als zelfklevende zegels.
Zoeknaam: oranje.

november & december 2008 -2009
Volledig witte zegel met op 2 van de randen in fel rood/roze letters met groene tussenvlakken de landnaam en waarde aanduiding 34 eurocent, het gereduceerde tarief voor kerstpost. Alleen verkrijgbaar als zelfklevende zegels. Zoeknaam: kerst.

Oktober 2009 - december 2010
Volledig witte vierkante zegel met op 2 van de randen in blauwe letters de landnaam en waarde aanduiding 44 eurocent. Verkrijgbaar als gegomde velletjes, vanaf januari 2010 ook als zelfklevende zegels.
Zoeknaam: blauw.
Van deze variant kennen we geen enkele motorfiets zegel, daarom moeten we het met een ander voorbeeld doen:

Gedurende het jaar 2010 is PostNL overgegaan van waarde aanduiding in (euro)cent naar categorie-aanduidingen. Voor normale (brief)post tot 20 gram binnen Nederland werd vanaf toen het tarief "1" gebruikt, voor kerstpost "December".  Daarvoor werden de persoonlijke postzegel kaders aangepast, maar niet allemaal op dezelfde datum.
Een overzicht van de sinds die tijd verschenen kaders komt in een volgende nieuwsbrief.

Paul Essens

Naar boven   -   Terug naar vorige pagina   -   Home