WADP en WNS: vechten tegen de bierkaai?

Gaan we de strijd tegen de geldklopperij verliezen? Met de komst van de door de UPU gesteunde club tegen postzegelpiraterij WADP (World Association for Development of Philately), en de door deze organisatie ondersteunde en bijgehouden site WNS (World Numbering System, sinds 2002 actief) kregen we er in de jaren '90 van de vorige eeuw een steunpunt tegen de illegale postzegelmakerij bij. Postadministraties melden de zegels die zij willen uitgeven aan bij de UPU. Als het ontwerp niet in strijd is met regels en zegels van andere landen, krijgen ze een WNS-nummer. Soms worden zegels afgekeurd en worden ze niet opgenomen in de WNS. Voorbeeld is het voor ons interessante Senegal zegel uit 2002, dat niet goedgekeurd werd en dus niet in omloop is gebracht:

Nu, bijna 25 jaar later, staat de WNS-service behoorlijk ter discussie. Verschillende postadministraties klagen dat de kosten te hoog zijn in verhouding tot het rendement en dat verwerking van aangemelde zegels te lang op zich laat wachten. Enkele Scandinavische landen hebben hun contract met WNS al opgezegd.
Nu zijn zegels, ten koste van verzamelaars uitgegeven met louter winstoogmerk, niet nieuw. In de jaren '50 waren daar al de staten in het Midden-Oosten die middels zegeluitgiften met allerlei afbeeldingen de staatskas probeerden te spekken: de zogenaamde "roofstaten". Daarna kwamen allerlei eigendoms-staatjes met een veelvoud aan zegels zoals o.a. Staffa, Lundy en Easdale.

Voorbeeld van een uitgifte door een "roofstaat"

Met het uiteenvallen van de Sovjet Unie zagen we plots allerlei opdrukken op oude USSR zegels verschijnen, en een stortvloed aan thematische getande plaatjes van de meest onbekende gebieden en (stad-)staatjes, "speculatieven" genoemd.

Voorbeeld van een opdruk op oude USSR zegels

Heden kopen vaak dezelfde personen, die veel geld verdiend hebben met deze fake-uitgiften, de rechten van (vooral Afrikaanse) staten om hun zegeluitgiften te mogen verzorgen. Dit soort zegels zien we nu in grote aantallen de markt overspoelen. Die personen maken misbruik van deze rechten, en duizenden zegels en honderden blokken per land per jaar zijn geen uitzondering.
WADP en WNS weten niet goed raad met deze uitgiften en vooralsnog worden ze niet opgenomen in de lijsten. Maar als de "agenten" hun rechten gaan halen en geforceerd registratie af gaan dwingen, zullen ook deze waarschijnlijk opgenomen moeten gaan worden.

Ook onder de filatelistische journalisten neemt de aversie tegen deze uitgiften toe. Zo hebben zij het in de laatste soort gevallen over uitgiften met een "voetnoot".
Ze worden echter ook steeds meer in de catalogi opgenomen. Zo staat de al eerder opgevoerde Senegal zegel wel in de Michel catalogus, zonder duidelijke uitgifte datum.
Het in 2002 gestarte WNS telde eind 2012 195 leden, terwijl er 235 postadministraties op de wereld werkzaam zijn. Je hoeft niet te vragen welke landen géén lid zijn.

De WADP heeft als doel om voor 2056 alle administraties onder haar vleugels te hebben. Met het opzeggen van het lidmaatschap door o.a. Åland, Finland en België is het maar de vraag of die doelstelling ooit gehaald gaat worden. Wij als verzamelaars moeten dus tot die tijd zelf maar onze strategie bepalen.

Hans de Kloet

Naar boven   -   Terug naar vorige pagina   -   Home